PRAVO POVRIJEĐENOG NA NAKNADU IZGUBLjENE ZARADE
Zakon o obligacionim odnosima
čl. 189 i 195
Odgovorno lice je dužno da povrijeđenom licu, koje zbog potpune ili djelimične nesposobnosti za rad gubi zaradu ili su mu potrebe trajno uvećane ili su mogućnosti njegovog daljeg razvijanja i napredovanja uništene ili smanjene, plaća određenu novčanu rentu kao naknadu za tu štetu.
Obrazloženje:
"Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužitelj je 28.6.2007. godine na regionalnom putu B.L. - B.M. u mjestu G. doživio saobraćajnu nezgodu u kojoj je zadobio tešku tjelesnu povredu u vidu preloma desne potkoljenice; ova saobraćajna nezgoda se desila tako što je vozilo marke "...", koje je bilo osigurano kod tužene, udarilo u tužitelja dok je stajao na bankini; vozač I.V., koji je upravljao vozilom marke "...", je u krivičnom postupku oglašen krivim zbog krivičnog djela ugrožavanje javnog saobraćaja, za koje mu je izrečena uslovna osuda; u momentu štetnog događaja tužitelj je bio vlasnik samostalne radnje O., čija je djelatnost bila ugradnja stolarije i kućnog namještaja; tužitelj je u februaru 2009. godine odjavio navedenu djelatnost, a 2010. godine je kao invalid III kategorije otišao u invalidsku penziju, koja iznosi 207,29 Eura.
Polazeći od ovakvog utvrđenja prvostepeni sud je, pored ostalog, zaključio da u skladu sa odredbom iz člana 195. stav 1. u vezi sa članom 189. stav 3. Zakona o obligacionim odnosima ("Službeni list SFRJ" broj 29/78, 39/85 i 57/89 te "Službeni glasnik Republike Srpske" broj 17/93, 3/96, 39/03 i 74/04, dalje: ZOO) tužitelj ima pravo na naknadu izgubljene zarade koju je obračunao vještak finansijske struke.
Odlučujući o žalbi tužene, drugostepeni sud nalazi da je tužitelj samoinicijativno odjavio djelatnost kojom se bavio u vrijeme štetnog događaja pa nije dokazao namjeru sticanja koristi, što je neophodan uslov za dosuđivanje ovog vida materijalne štete, radi čega je u ovom dijelu preinačena prvostepena presuda i zahtjev za naknadu izmakle koristi odbijen.
Drugostepena odluka je donesena uz pravilnu primjenu materijalnog prava, a prilikom njenog donošenja nisu počinjene povrede odredaba parničnog postupka na koje se ukazuje u reviziji tužitelja.
Za formiranje odnosa odgovornosti za štetu potrebno je da, kao posljedica saobraćajne nezgode, nastane šteta. Kao vjerovatno nijedan drugi štetni događaj, saobraćajna nezgoda u pravilu izaziva sve moguće vrste šteta (član 155. ZOO).
Između štetne radnje (u ovom slučaju saobraćajne nezgode) i štete mora postojati uzročna veza (kauzalni neksus), shodno članu 154. stav 1. ZOO. Na oštećenom (ovdje: tužitelj) je teret dokazivanja uzročne veze između pretrpljene štete i saobraćajne nezgode. Shodno opšteprihvaćenoj sudskoj praksi, pravno relevantnim uzrokom štete se smatra onaj događaj čijem redovnom učinku odgovara konkretna šteta.
Ako povrijeđeni zbog potpune ili djelimične nesposobnosti za rad gubi zaradu ili su mu potrebe trajno uvećane ili su mogućnosti njegovog daljeg razvijanja i napredovanja uništene ili smanjene, odgovorno lice je dužno plaćati mu određenu novčanu rentu kao naknadu za tu štetu (član 195. stav 2. ZOO). Ovu vrstu naknade štete treba razlikovati od izgubljene zarade očekivane za vrijeme liječenja (član 195. stav 1. ZOO). Pod zaradom treba podrazumijevati ono što bi povrijeđeni ostvario da do nesposobnosti za rad nije došlo (ovdje: očekivanje prihoda koje bi tužitelj ostvario kao vlasnik samostalne zanatske radnje). Zaradu treba shvatiti u širem smislu riječi, kao imovinsku korist koja potiče od rada.
U ovoj parnici tužitelj traži da mu tužena naknadi izgubljenu zaradu (izmaklu korist) u vidu razlike između invalidske penzije i primanja koje je ostvarivao prije štetnog događaja. Da bi uspio sa ovim zahtjevom tužitelj je morao dokazati da je prestanak obavljanja njegove samostalne djelatnosti odnosno odjavljivanje samostalne zanatske radnje posljedica povrede koju je zadobio u saobraćajnoj nezgodi u junu 2007. godine."
(Presuda Vrhovnog suda Republike Srpske, 71 0 P 091288 15 Rev od 26.1.2017. godine)
https://advokat-prnjavorac.com/obligaciono-pravo.html
www.bih-pravo.org
Zakon o obligacionim odnosima
čl. 189 i 195
Odgovorno lice je dužno da povrijeđenom licu, koje zbog potpune ili djelimične nesposobnosti za rad gubi zaradu ili su mu potrebe trajno uvećane ili su mogućnosti njegovog daljeg razvijanja i napredovanja uništene ili smanjene, plaća određenu novčanu rentu kao naknadu za tu štetu.
Obrazloženje:
"Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužitelj je 28.6.2007. godine na regionalnom putu B.L. - B.M. u mjestu G. doživio saobraćajnu nezgodu u kojoj je zadobio tešku tjelesnu povredu u vidu preloma desne potkoljenice; ova saobraćajna nezgoda se desila tako što je vozilo marke "...", koje je bilo osigurano kod tužene, udarilo u tužitelja dok je stajao na bankini; vozač I.V., koji je upravljao vozilom marke "...", je u krivičnom postupku oglašen krivim zbog krivičnog djela ugrožavanje javnog saobraćaja, za koje mu je izrečena uslovna osuda; u momentu štetnog događaja tužitelj je bio vlasnik samostalne radnje O., čija je djelatnost bila ugradnja stolarije i kućnog namještaja; tužitelj je u februaru 2009. godine odjavio navedenu djelatnost, a 2010. godine je kao invalid III kategorije otišao u invalidsku penziju, koja iznosi 207,29 Eura.
Polazeći od ovakvog utvrđenja prvostepeni sud je, pored ostalog, zaključio da u skladu sa odredbom iz člana 195. stav 1. u vezi sa članom 189. stav 3. Zakona o obligacionim odnosima ("Službeni list SFRJ" broj 29/78, 39/85 i 57/89 te "Službeni glasnik Republike Srpske" broj 17/93, 3/96, 39/03 i 74/04, dalje: ZOO) tužitelj ima pravo na naknadu izgubljene zarade koju je obračunao vještak finansijske struke.
Odlučujući o žalbi tužene, drugostepeni sud nalazi da je tužitelj samoinicijativno odjavio djelatnost kojom se bavio u vrijeme štetnog događaja pa nije dokazao namjeru sticanja koristi, što je neophodan uslov za dosuđivanje ovog vida materijalne štete, radi čega je u ovom dijelu preinačena prvostepena presuda i zahtjev za naknadu izmakle koristi odbijen.
Drugostepena odluka je donesena uz pravilnu primjenu materijalnog prava, a prilikom njenog donošenja nisu počinjene povrede odredaba parničnog postupka na koje se ukazuje u reviziji tužitelja.
Za formiranje odnosa odgovornosti za štetu potrebno je da, kao posljedica saobraćajne nezgode, nastane šteta. Kao vjerovatno nijedan drugi štetni događaj, saobraćajna nezgoda u pravilu izaziva sve moguće vrste šteta (član 155. ZOO).
Između štetne radnje (u ovom slučaju saobraćajne nezgode) i štete mora postojati uzročna veza (kauzalni neksus), shodno članu 154. stav 1. ZOO. Na oštećenom (ovdje: tužitelj) je teret dokazivanja uzročne veze između pretrpljene štete i saobraćajne nezgode. Shodno opšteprihvaćenoj sudskoj praksi, pravno relevantnim uzrokom štete se smatra onaj događaj čijem redovnom učinku odgovara konkretna šteta.
Ako povrijeđeni zbog potpune ili djelimične nesposobnosti za rad gubi zaradu ili su mu potrebe trajno uvećane ili su mogućnosti njegovog daljeg razvijanja i napredovanja uništene ili smanjene, odgovorno lice je dužno plaćati mu određenu novčanu rentu kao naknadu za tu štetu (član 195. stav 2. ZOO). Ovu vrstu naknade štete treba razlikovati od izgubljene zarade očekivane za vrijeme liječenja (član 195. stav 1. ZOO). Pod zaradom treba podrazumijevati ono što bi povrijeđeni ostvario da do nesposobnosti za rad nije došlo (ovdje: očekivanje prihoda koje bi tužitelj ostvario kao vlasnik samostalne zanatske radnje). Zaradu treba shvatiti u širem smislu riječi, kao imovinsku korist koja potiče od rada.
U ovoj parnici tužitelj traži da mu tužena naknadi izgubljenu zaradu (izmaklu korist) u vidu razlike između invalidske penzije i primanja koje je ostvarivao prije štetnog događaja. Da bi uspio sa ovim zahtjevom tužitelj je morao dokazati da je prestanak obavljanja njegove samostalne djelatnosti odnosno odjavljivanje samostalne zanatske radnje posljedica povrede koju je zadobio u saobraćajnoj nezgodi u junu 2007. godine."
(Presuda Vrhovnog suda Republike Srpske, 71 0 P 091288 15 Rev od 26.1.2017. godine)
https://advokat-prnjavorac.com/obligaciono-pravo.html
www.bih-pravo.org
