NAKNADA ZA FAKTIČKU EKSPROPRIJACIJU
Zakon o eksproprijaciji
čl. 6, 23 i 33
Kada do oduzimanja prava vlasništva dođe bez donošenja rješenja o eksproprijaciji iako je utvrđen opšti interes, riječ je o faktičkoj eksproprijaciji za koju Zakonom o eksproprijaciji nije propisan postupak sporazumnog određivanja naknade, već se ona određuje u parničnom postupku u kojem se kao prethodno pitanje utvrđuje da li se radi o faktičkoj eksproprijaciji.
Obrazloženje:
"Pravilan je pravni stav suda u pobijanoj presudi da odredbama ZE nije propisan postupak sporazumnog određivanja naknade za faktičku eksproprijaciju nepokretnosti, s obzirom da nije proveden postupak eksproprijacije. Tužiteljice se pozivaju na stav izražen u presudi Okružnog suda u B. broj... Gž od 11.9.2014. godine, kojom je preinačena presuda Osnovnog suda u B. broj... od 04.12.2013. godine i odbijen zahtjev tužiteljica da se obaveže... u T. da im isplati iznos od 157.605,00 KM sa zakonskom kamatom od dana podnošenja tužbe pa do isplate, na ime naknade štete za oduzete nekretnine kao i iznos od 14.985,50 KM sa zakonskom kamatom na ime izgubljene dobiti zbog nekorištenja nekretnina. Iz obrazloženja te presude proizlazi stav da se u konkretnom slučaju radi o faktičkoj eksproprijaciji, jer da je došlo do oduzimanja prava vlasništva tužiteljicama bez donošenja rješenja o eksproprijaciji iako je utvrđen opšti interes, ali da... u T. kao investitor nije pasivno legitimisana za isplatu naknade već jedinica lokalne samouprave koja je korisnik eksproprijacije, što da proizlazi iz odredaba člana 6., 23., 25. i 33. ZE. Prema navedenom stavu i sadržaju citiranih zakonskih odredaba proizlazi da tužiteljice ostvaruju pravo na naknadu u slučaju faktičke eksproprijacije u parničnom postupku u kojem se kao prethodno pitanje utvrđuje da li se radi o faktičkoj eksproprijaciji zbog čega ne postoji zakonski osnov da se jedinica lokalne samouprave u upravnom postupku obaveže da tužiteljicama isplati naknadu za faktičku eksproprijaciju odnosno da odluči o prijedlogu tužiteljica za sporazumno određivanje naknade zbog faktičke eksproprijacije.
Iz iznijetih razloga po ocjeni ovog suda pobijanom presudom nije ostvaren razlog povrede iz člana 35. stav 2. ZUS, pa se zahtjev odbija na osnovu odredbe stava 1. člana 40. ZUS, jer nisu ostvareni razlozi iz odredaba člana 10. ZUS. za poništenje osporenog akta."
(Presuda Vrhovnog suda Republike Srpske, 11 0 U 017080 16 Uvp od 11.7.2018. godine)
Zakon o eksproprijaciji
čl. 6, 23 i 33
Kada do oduzimanja prava vlasništva dođe bez donošenja rješenja o eksproprijaciji iako je utvrđen opšti interes, riječ je o faktičkoj eksproprijaciji za koju Zakonom o eksproprijaciji nije propisan postupak sporazumnog određivanja naknade, već se ona određuje u parničnom postupku u kojem se kao prethodno pitanje utvrđuje da li se radi o faktičkoj eksproprijaciji.
Obrazloženje:
"Pravilan je pravni stav suda u pobijanoj presudi da odredbama ZE nije propisan postupak sporazumnog određivanja naknade za faktičku eksproprijaciju nepokretnosti, s obzirom da nije proveden postupak eksproprijacije. Tužiteljice se pozivaju na stav izražen u presudi Okružnog suda u B. broj... Gž od 11.9.2014. godine, kojom je preinačena presuda Osnovnog suda u B. broj... od 04.12.2013. godine i odbijen zahtjev tužiteljica da se obaveže... u T. da im isplati iznos od 157.605,00 KM sa zakonskom kamatom od dana podnošenja tužbe pa do isplate, na ime naknade štete za oduzete nekretnine kao i iznos od 14.985,50 KM sa zakonskom kamatom na ime izgubljene dobiti zbog nekorištenja nekretnina. Iz obrazloženja te presude proizlazi stav da se u konkretnom slučaju radi o faktičkoj eksproprijaciji, jer da je došlo do oduzimanja prava vlasništva tužiteljicama bez donošenja rješenja o eksproprijaciji iako je utvrđen opšti interes, ali da... u T. kao investitor nije pasivno legitimisana za isplatu naknade već jedinica lokalne samouprave koja je korisnik eksproprijacije, što da proizlazi iz odredaba člana 6., 23., 25. i 33. ZE. Prema navedenom stavu i sadržaju citiranih zakonskih odredaba proizlazi da tužiteljice ostvaruju pravo na naknadu u slučaju faktičke eksproprijacije u parničnom postupku u kojem se kao prethodno pitanje utvrđuje da li se radi o faktičkoj eksproprijaciji zbog čega ne postoji zakonski osnov da se jedinica lokalne samouprave u upravnom postupku obaveže da tužiteljicama isplati naknadu za faktičku eksproprijaciju odnosno da odluči o prijedlogu tužiteljica za sporazumno određivanje naknade zbog faktičke eksproprijacije.
Iz iznijetih razloga po ocjeni ovog suda pobijanom presudom nije ostvaren razlog povrede iz člana 35. stav 2. ZUS, pa se zahtjev odbija na osnovu odredbe stava 1. člana 40. ZUS, jer nisu ostvareni razlozi iz odredaba člana 10. ZUS. za poništenje osporenog akta."
(Presuda Vrhovnog suda Republike Srpske, 11 0 U 017080 16 Uvp od 11.7.2018. godine)
